Van onze advocaat nietig testament. De Rechtbank Den Haag heeft enige tijd geleden uitspraak gedaan over een vordering tot nietigverklaring van een testament wegens wilsonbekwaamheid van de erflater.
In 2017 is overleden erflaatster.
Op 1 mei 2012 is voor de notaris een testament verleden waarbij erflaatster eerdere uiterste wilsbeschikkingen heeft herroepen, eiser is benoemd tot enig erfgenaam en de notaris is benoemd tot executeur van de nalatenschap.
Bij beschikking van 24 april 2013 is erflaatster onder curatele gesteld wegens een geestelijke stoornis en is mevrouw C benoemd tot curator.
Eiser heeft aan zijn vorderingen ten grondslag gelegd dat erflaatster reeds geruime tijd dementerend was en om die reden vanaf 2013 onder curatele stond. Erflaatster was op het moment van het passeren van het testament op 13 augustus 2015 vanwege dementie niet in staat haar wil te bepalen. Het testament is derhalve nietig.
Vordering tot nietigverklaring testament wegens wilsonbekwaamheid van de erflater. Bewijsvoering. Bewijswaardering.
De rechter oordeelt als volgt.
Ter beoordeling staat de vraag of erflaatster op het moment van het passeren van haar testament op 13 augustus 2015 wilsbekwaam was.
Omdat eiser zich erop beroept dat het testament nietig is, rust op hem de stelplicht en de bewijslast van zijn stelling dat erflaatster op het moment van het passeren van haar testament op 13 augustus 2015 niet in staat was haar wil te bepalen.
Naar het oordeel van de rechtbank is eiser daar niet in geslaagd. De rechtbank overweegt als volgt.
Het testament van erflaatster is weliswaar opgemaakt toen zij onder curatele stond wegens een geestelijke stoornis, maar de kantonrechter heeft in haar beschikking van 12 augustus 2015 overwogen dat de geestelijke stoornis erflaatster niet verhinderde de gevolgen van het testament voldoende te overzien, en dat de wil van erflaatster in overeenstemming was met haar verklaring.
Daarop heeft de kantonrechter erflaatster onder het stellen van voorwaarden toestemming gegeven haar testament op te maken (artikel 4:55 lid 2 en 3 BW), hetgeen daags daarna, in overeenstemming met die voorwaarden, is gebeurd.
Het oordeel van de kantonrechter dat erflaatster bekwaam was om haar testament te maken berust onder meer op een “Beoordeling wilsbekwaamheid” van een onafhankelijk medisch adviseur/arts die erflaatster op 28 juli 2015 thuis heeft onderzocht en die erflaatster wilsbekwaam achtte.
Daarnaast heeft de kantonrechter haar oordeel gebaseerd op twee schriftelijke verklaringen van de huisarts van erflaatster van 15 juli en 5 augustus 2015, waarin de huisarts berichtte dat hij erflaatster wilsbekwaam achtte en zich daarbij baseerde op de jarenlange band die hij met erflaatster had, waarbij hij haar regelmatig bezocht en het verloop in de jaren goed in beeld had.
Verder heeft de kantonrechter kennis genomen van de inhoud van het concept testament en vastgesteld dat die inhoud overeenstemt met hetgeen erflaatster daarover tijdens de mondelinge behandeling op 12 augustus 2015 aan de kantonrechter heeft medegedeeld.
Eiser stelt daar in de eerste plaats zijn eigen waarneming van de geestelijke toestand van erflaatster tegenover, namelijk dat hij sinds geruime tijd, tijdens zijn wekelijkse telefoongesprekken met erflaatster en tijdens zijn jaarlijkse bezoeken aan haar, bemerkte dat zij ernstig dement was.
Zijn waarneming wordt volgens hem bevestigd door de curator in een e-mail van 20 juli 2015 waaruit eiser ter zitting het volgende heeft geciteerd: “…een testament, waarvan zij zich nog steeds niet kan herinneren dat zij dit met u heeft gewijzigd/opgemaakt.”
De eigen waarneming van eiser, die niet gestaafd is met medische stukken, en de e-mail van de curator leggen naar het oordeel van de rechtbank echter onvoldoende gewicht in de schaal tegenover het oordeel over de wilsbekwaamheid van erflaatster van de kantonrechter van 12 augustus 2015, dat is gegrond op informatie van twee medisch deskundigen en haar eigen waarneming.
Eiser stelt verder dat erflaatster door haar hoge leeftijd, haar hulpbehoevendheid en haar dementie erg beïnvloedbaar was, en hij heeft zijn zorgen geuit over de rol die de curator van erflaatster mogelijk heeft gespeeld bij de totstandkoming van het testament.
Ook stelt eiser dat de notaris op 13 augustus 2015 niet had mogen meewerken aan het passeren van het testament.
Voorts heeft eiser ter zitting zijn twijfel geuit over de vraag of de notaris het zogenaamde “Stappenplan Beoordeling Wilsbekwaamheid ten behoeve van notariële dienstverlening” wel heeft gevolgd.
Tot slot heeft eiser ter zitting zijn vraagtekens gezet bij het voorafgaand aan de beschikking van de kantonrechter uitgevoerde medisch onderzoek.
Deze door eiser niet nader onderbouwde stellingen volstaan echter niet in het licht van de op informatie van twee medisch deskundigen gegronde beschikking van de kantonrechter en het testament waarin staat dat de notaris het voornoemde stappenplan heeft gevolgd.
Per saldo heeft eiser onvoldoende concrete feiten gesteld ter onderbouwing van zijn stelling dat erflaatster wilsonbekwaam was ten tijde van het verlijden van het testament.
Ook zijn vermoeden dat de notaris het stappenplan niet heeft gevolgd, heeft eiser, mede gelet op de bewijskracht van het testament, onvoldoende onderbouwd.
De rechtbank komt tot het oordeel dat het testament tot stand is gekomen na het volgen van het voornoemde stappenplan, waarvan zorgvuldig medisch onderzoek onderdeel uitmaakt.
Op grond van dat medisch onderzoek en haar eigen waarneming heeft de kantonrechter vastgesteld dat erflaatster haar wil kon bepalen.
Het testament is vervolgens met toestemming van de kantonrechter tot stand gekomen zodat ervan moet worden uitgegaan dat het testament rechtsgeldig is.
Bij deze stand van zaken is geen plaats meer voor bewijslevering door eiser.
Wilt u de gehele uitspraak bekijken? Klik dan hier.
Heeft u een vraag over de verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament, over de nietigheid of vernietigbaarheid van een testament of over wilsonbekwaamheid of een geestelijke stoornis van een erflater tijdens het opmaken van het testament, belt u dan gerust onze advocaat nietig testament op 020-3980150.