Van onze advocaat verdeling erfenis. Onlangs heeft de Rechtbank Midden-Nederland uitspraak gedaan over het recht van inzage van bankafschriften in een erfenis.
De advocaat van eiseres vordert van de Rabobank, kort gezegd, afschriften van bankafschriften van een aantal met name genoemde bankrekeningen ten name van erflater, dan wel diens overleden echtgenote en alle overige financiële bescheiden met betrekking tot de nalatenschap van erflater teneinde de vermogensontwikkeling vlak voor en na het overlijden van erflater te kunnen vaststellen.
Eiseres als erfgenaam stelt dat zij een gesprek heeft gehad met de Rabobank, waaruit haar is gebleken dat erflater wel degelijk bankrekeningen aanhield bij de Rabobank. Eiseres legt hieraan ten grondslag dat zij hierbij recht en belang heeft omdat zij zowel erfgenaam is voor een vierde deel van de nalatenschap van erflater als legitimaris is in deze nalatenschap van haar vader. Eiseres wijst erop dat zij, vanwege de in de nalatenschap van erflater toepasselijke ouderlijke boedelverdeling, een vordering heeft verkregen op de langstlevende echtgenoot, die na het overlijden opeisbaar is geworden jegens de erven. Eiseres stelt verder dat bij het overlijden van laatstgenoemde de afwikkeling van de nalatenschap van erflater en de vaststelling van haar vordering nog niet waren voltooid. Zij heeft de afgelopen jaren gepoogd van de banken informatie te verkrijgen om de haar uit hoofde van de ouderlijke boedelverdeling toekomende vordering te kunnen vaststellen en of zij nog aanspraken heeft als legitimaris.
De Rabobank heeft aan haar weigering om de gevraagde informatie te verstrekken het volgende ten grondslag gelegd.
Eiseres is uitsluitend erfgenaam in de nalatenschap van erflater. Volgens Rabobank hebben vanaf 2004 geen bankproducten ten name van erflater gestaan, zodat zij in zoverre ook niets aan eiseres als erfgenaam kan overleggen.
Verder betoogt Rabobank dat eiseres in de nalatenschap van de overleden echtgenoot, vanwege de door erflater gemaakte ouderlijke boedelverdeling, slechts een schuldeiser is van die nalatenschap. Eiseres dient zich voor de door haar gewenste informatie met betrekking tot de bankrekeningen van de moeder te wenden tot de erven van de overleden echtgenoot. Enkel de erven van de overleden echtgenoot kunnen zich rechtstreeks wenden tot de Rabobank voor deze informatie. Volgens Rabobank kan ook de door eiseres verkregen schriftelijke toestemming van de erven niets afdoen aan het uitgangspunt dat de Rabobank op grond van de wettelijke en contractuele bepalingen niet gehouden is om de verlangde informatie aan eiseres te verstrekken.
Inzagerecht en de Algemene Bankvoorwaarden
Ten slotte beroept Rabobank zich in de rechtsverhoudingen tussen enerzijds haarzelf en anderzijds de erven van erflater en overleden echtgenoot op de sinds 2001 geldende artikel 5 Algemene Bankvoorwaarden, luidende:
“ Verklaring van erfrecht/informatie
Artikel 5
Na het overlijden van een rekeninghouder kan de bank verlangen dat degene(n) die in de plaats van een overleden rekeninghouder treedt/treden ten bewijze van diens bevoegdheid om over een tegoed op de rekening te mogen beschikken een verklaring van erfrecht overlegt/overleggen. De bank behoeft aan de rechtverkrijgende(n) van de rekeninghouder geen inlichtingen te verstrekken over het verloop van de rekening voor de datum van het overlijden van de rekeninghouder”.
Op grond van de laatste zin bestaat geen verplichting voor Rabobank om inlichtingen te verstrekken over het verloop van de bankrekeningen voorafgaand aan de datum van overlijden van erflater respectievelijk de moeder, aldus de Rabobank.
De rechtbank overweegt als volgt. Tussen partijen is niet in geschil dat eiseres als één van de erfgenamen van erflater rechtsopvolger onder algemene titel is van erflater en aldus is getreden in eventuele ten tijde van het overlijden van erflater bestaande rechten en verplichtingen van erflater jegens de Rabobank.
Verder bestaat tussen partijen verschil van mening over de vraag of eiseres, die geen erfgenaam is van de overleden echtgenoot enig recht op inzage toekomt jegens de Rabobank inzake de nalatenschap van de langstlevende echtgenoot.
Artikel 4:182 lid 1 BW
De rechtbank overweegt dat uit artikel 4:182 lid 1 BW volgt dat met het overlijden van de langstlevende echtgenoot de erven van de overleden echtgenoot van rechtswege zijn getreden in alle voor overgang vatbare rechten van de echtgenoot. Dit betekent dat ten aanzien van de rechtsverhouding tussen de overleden echtgenoot en de Rabobank sinds het overlijden van de echtgenoot de erven van de echtgenoot als rechtsopvolgers onder algemene titel deze rechtspositie van de overleden echtgenoot jegens de Rabobank hebben voortgezet. Hiertoe behoort ook het recht van de overleden echtgenoot– en na haar overlijden van de erven de echtgenoot – om afschrift en inzage te vragen in alle bankafschriften en andere bescheiden die betrekking hebben op de rechtsverhouding tussen de overleden echtgenoot en de Rabobank.
Naar de rechtbank begrijpt strekt de door de erven van de overleden echtgenoot verleende machtiging (toestemming) aan eiseres onder meer ertoe om ten aanzien van voornoemd recht op afschrift onbeperkt informatie op te vragen bij de banken. Het belang van eiseres is erin gelegen om de omvang van haar na de ouderlijke boedelverdeling ontstane vordering op de overleden echtgenoot te kunnen vaststellen, dan wel om te kunnen nagaan of sprake is van de voor vaststelling van haar legitieme portie relevante schenkingen of giften van erflater aan de langstlevende echtgenoot. Niet in te zien valt dat de erven van de overleden echtgenoot dit recht op inzage en afschrift (behorende bij hun rechtsverhouding jegens Rabobank) niet zouden kunnen overdragen aan een derde, zoals eiseres. Het verweer van de Rabobank dat zij op grond van de wettelijke of contractuele bepalingen niet gehouden is om de door eiseres verlangde informatie met betrekking tot de overleden echtgenoot te overleggen, ziet eraan voorbij dat de erven van de overleden echtgenoot rechtsgeldig hun bevoegdheid tot het opvragen van de verlangde informatie aan eiseres hebben overgedragen. In zoverre wordt dit verweer van Rabobank dan ook verworpen.
Heeft u vragen over het inzagerecht op bankafschriften in een erfenis, over een kindsdeel of een legitieme of over de verdeling en afwikkeling van een erfenis, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.