De Advocaat-Generaal bij Parket bij de Hoge Raad heeft enige tijd geleden de verjaringsregels besproken, met name met betrekking tot de verjaring van een rechtsvordering tot afgifte van een legaat.
Deze zaak betreft de verjaring van de rechtsvordering tot opeising van een legaat.
Het hof heeft de objectieve verjaringstermijn van art. 3:306 BW op grond van de beperkende werking van redelijkheid en billijkheid ter zijde gesteld.
Dat oordeel berust op (niet meer dan) de aanname dat de legatarissen voor het eerst na voltooiing van de verjaring van de aan hen toegekende legaten kennis hebben gekregen.
Erfrecht. Verjaring. Verjaring van de rechtsvordering tot afgifte van een legaat. Aanvang van verjaring. Algemene en bijzondere verjaringsregels. Redelijkheid en billijkheid.
De A-G concludeert als volgt.
Volgens art. 3:306 BW verjaart een rechtsvordering door verloop van twintig jaren indien de wet niet anders bepaalt.
De wet bepaalt voor allerlei categorieën van rechtsvorderingen inderdaad wat anders, onder meer voor rechtsvorderingen tot nakoming van verbintenissen uit overeenkomst (art. 3:307 BW), voor rechtsvorderingen tot betaling van periodieke vorderingen (art. 3:308 BW), voor rechtsvorderingen uit onverschuldigde betaling (art. 3:309 BW), voor rechtsvorderingen tot vergoeding van schade (art. 3:310 BW) en voor rechtsvorderingen tot ontbinding op grond van een tekortkoming of tot herstel van een tekortkoming (art. 3:311 BW).
Dit alles nog afgezien van bijzondere verjaringstermijnen buiten titel 11 van Boek 3 BW.
Aldus is art. 3:306 BW vooral in theorie de hoofdregel; de uitzonderingen zijn aanzienlijk talrijker.
De rechtsvordering tot afgifte van een legaat valt bij gebreke van een bijzondere verjaringstermijn onder art. 3:306 BW.
Een bijzondere verjaringstermijn geldt slechts met betrekking tot de rechtsvordering tot uitkering van de vruchten van het gelegateerde (art. 4:124 BW).
Hoewel er naast de zogenaamde hoofdregel van art. 3:306 BW vele bijzondere verjaringstermijnen bestaan, bestaat er tussen de termijn van art. 3:306 BW en andere, bijzondere verjaringstermijnen wel een duidelijk systematisch verband.
Veelal geldt een korte verjaringstermijn van vijf jaar, die zijn beginpunt heeft in subjectieve bekendheid met de vordering en de persoon van de schuldenaar, en daarnaast een lange termijn van twintig jaar, die zijn beginpunt heeft in het objectieve gegeven van het ontstaan respectievelijk de opeisbaarheid van de vordering.
Vergelijk art. 3:309, 3:310 lid 1 en 3:311 BW.
Welnu, voor de restcategorie waarop art. 3:306 BW van toepassing is, ontbreekt een korte verjaringstermijn, maar bestaat wel een verjaringstermijn van twintig jaar.
Die termijn vangt in een geval als hier aan de orde (er is sprake van een rechtsvordering tot nakoming van een verplichting om te geven), daags na de dag waarop voor het eerst onmiddellijke nakoming kan worden gevorderd aan (art. 3:313 BW).
Op grond van het hiervoor bedoelde systematische verband ligt het voor de hand om aan te nemen dat wat bijvoorbeeld met betrekking tot de lange verjaringstermijn van art. 3:310 lid 1 BW geldt – met betrekking tot die termijn bestaat er meer rechtspraak – veelal ook voor de verjaringstermijn van art. 3:306 BW zal gelden.
Aan de objectieve verjaringstermijnen van meest twintig jaar ligt (vooral) de waarde van de rechtszekerheid ten grondslag, anders dan de kortere, subjectieve verjaringstermijnen, die mede (sterk) in de sleutel van de billijkheid staan.
Wilt u de gehele conclusie bekijken? Klik dan hier.
Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, of over verjaring in het erfrecht, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.
Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.