De Rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft onlangs uitspraak gedaan over de gronden voor de benoeming van een vereffenaar.

De broer en zus (verzoekers) zijn kinderen van de heer A (erflater, hierna: vader) en mevrouw B (erflater, hierna: moeder).

Vader is in 2016 overleden.

Moeder is in 2022 overleden

Broer (verzoeker) stelt dat sinds het overlijden van moeder een executeur in de nalatenschap van vader ontbreekt.

De omvang van de nalatenschap van vader is niet duidelijk en de nalatenschap is nog steeds niet afgewikkeld.

Het betreft een complexe nalatenschap en er is sprake van een complexe familieverhouding.

Tussen partijen spelen meerdere discussies en geschillen over de afwikkeling van de nalatenschap, waarover partijen zonder tussenkomst van een derde geen overeenstemming kunnen bereiken.

Eén van de geschilpunten is dat zus meent dat de nalatenschap van vader al zou zijn afgewikkeld.

Bovendien is er discussie over de waarde van de bestanddelen van de nalatenschap.

Ook heeft zus verzoeker steeds aangegeven dat de door broer te betalen erfbelasting door moeder was voldaan, hetgeen niet het geval bleek te zijn.

De nalatenschap van vader lijkt dan ook onbeheerd te zijn op dit moment.

De omvang van de nalatenschap van vader en zodoende het erfdeel van moeder daarvan, zijn voorts van invloed op de omvang van de nalatenschap van moeder en dus op de omvang van de legaten van de kleinkinderen en de legitieme portie van de broer.

De legaten van de kleinkinderen zijn schulden van de nalatenschap van moeder.

Zij hebben er als belanghebbenden en als schuldeisers van de nalatenschap belang bij dat de nalatenschap van moeder behoorlijk wordt beheerd en tijdig wordt afgewikkeld.

Moeder had ook de wens dat haar nalatenschap voortvarend zou worden afgewikkeld.

Dit blijkt uit het testament, waarin zij heeft bepaald dat de boedelbeschrijving binnen acht maanden na haar overlijden zou worden opgesteld.

Voor zover bekend heeft zus nog geen aangifte erfbelasting gedaan ten aanzien van de nalatenschap van moeder en is er nog geen boedelbeschrijving opgemaakt, zodat de actuele stand van zaken niet bekend is.

De kleinkinderen en broer hebben recht en belang bij het verkrijgen van duidelijkheid over de omvang van de nalatenschap van moeder en de omvang van hun vorderingen, zodat ook met betrekking tot de nalatenschap van moeder het verzoek toewijsbaar is.

Zus voert aan dat het verzoek moet worden afgewezen, nu geen sprake is van de gronden, zoals opgenomen in artikel 4:204 lid 1 onder a, b of c BW.

Bovendien is de nalatenschap van vader afgewikkeld.

Het is juist dat de afwikkeling van de nalatenschap van moeder op zich laat wachten, maar dat komt doordat het onroerend goed nog niet is verkocht, terwijl dit al lange tijd te koop staat.

Dat is de reden dat al een voorschot aan broer is uitgekeerd.

Erfrecht. Vereffening. Afwikkeling van een complexe nalatenschap. Gronden voor de benoeming van een vereffenaar. Verstoorde familieverhoudingen. Toetsingsmaatstaf.

De rechter oordeelt als volgt.

Op grond van artikel 4:204 lid 1 BW kan de rechtbank een vereffenaar benoemen in een nalatenschap, die niet onder voorrecht van boedelbeschrijving is aanvaard:

  1. op verzoek van een belanghebbende of van het openbaar ministerie als er geen erfgenamen zijn, het niet bekend is of er erfgenamen zijn of de nalatenschap niet door een executeur wordt beheerd en de erfgenamen die bekend zijn haar geheel of ten dele onbeheerd laten;
  2. op verzoek van een schuldeiser van de nalatenschap, als tot een verdeling van de nalatenschap wordt overgegaan voordat de opeisbare schulden daarvan zijn voldaan of als het gevaar bestaat dat de schulden niet ten volle of niet binnen redelijke tijd zullen worden voldaan, omdat de nalatenschap niet toereikend is, niet behoorlijk beheerd en afgewikkeld wordt of omdat een schuldeiser zich op de goederen van de nalatenschap gaat verhalen;
  3. op verzoek van een of meer andere schuldeisers van een erfgenaam, wanneer hun belangen door een gedraging van de erfgenamen of van de executeur ernstig worden geschaad.

De rechtbank begrijpt dat broer zich beroept op de hiervoor onder a en b genoemde gronden.

In de nalatenschap van vader is de rechtbank van oordeel dat door broer onvoldoende is onderbouwd dat moeder haar taken als executeur niet heeft volbracht.

Uit het testament en de wet volgt niet dat moeder verplicht was een boedelbeschrijving op te maken.

Zij was enkel verplicht de nalatenschap te beheren en de schulden van de nalatenschap te voldoen.

Het feit dat er een aangifte erfbelasting is gedaan, impliceert dat de erfdelen door moeder inzichtelijk zijn gemaakt.

Verzoeker heeft ook niet gesteld, en de rechtbank is niet gebleken, welke taken moeder als executeur nog moest verrichten.

Dat moeder de aangifte erfbelasting namens broer niet heeft voldaan, is onvoldoende om tot een ander oordeel te leiden.

Dit betekent dat het verzoek van broer om een vereffenaar in de nalatenschap van vader te benoemen wordt afgewezen.

In de nalatenschap van moeder staat tussen partijen vast dat sprake is van een complexe nalatenschap.

Het is dan ook niet onbegrijpelijk dat de afwikkeling van de nalatenschap op zich laat wachten.

Tussen partijen staat voorts (als onweersproken) vast dat er al een voorschot aan broer is uitgekeerd en dat zus bezig is het onroerend goed uit de nalatenschap te verkopen.

Er kan dus niet worden vastgesteld dat de nalatenschap niet of niet behoorlijk wordt beheerd.

Ook blijkt hieruit niet dat broer als schuldeiser van de nalatenschap niet ten volle of niet binnen een redelijke tijd zal worden voldaan.

Het verzoek tot benoeming van een vereffenaar in de nalatenschap van moeder wordt daarom afgewezen.

Voor zover broer verzoeker de verstoorde familieverhoudingen, het gebrek aan inlichtingen en overleg tussen partijen aan het verzoek tot benoeming van een vereffenaar in de nalatenschap van moeder ten grondslag wenst te leggen, overweegt de rechtbank dit geen gronden zijn als bedoeld in artikel 4:204 lid 1 BW.

Wilt u de gehele uitspraak bekijken? Klik dan hier.

Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.

Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.

Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.

Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.