De Rechtbank Rotterdam heeft op 24 november 2021 uitspraak gedaan over de vraag of de gemaakte advocaatkosten als schuld van de nalatenschap bij het vaststellen van de legitimaire massa betrokken diende te worden.
Erflaatster heeft (onder herroeping van haar wilsbeschikking van 21 mei 2010) bij uiterste wilsbeschikking, vervat in een testament d.d. 17 december 2014, over haar nalatenschap beschikt.
Zij heeft daarbij eiseres uitgesloten als verkrijger van haar nalatenschap.
Verder heeft zij gedaagde tot enig erfgenaam en executeur van haar nalatenschap benoemd, onder de in het testament genoemde rechten en plichten.
Eiseres, die legitimaris is vanwege plaatsvervulling, vordert dat de legitieme portie wordt vastgesteld op € 90.552,72.
Gedaagde betwist dat en stelt dat de legitieme portie nihil is.
De legitieme portie is een gedeelte (in dit geval 1/4e) van de legitimaire massa.
De legitimaire massa bestaat uit de waarde van de goederen van de nalatenschap, die wordt vermeerderd met de in aanmerking te nemen giften en verminderd met bepaalde schulden (artikel 4:65 BW)
Erfrecht. Legitieme. Berekening legitieme. Kosten van executele. Kosten van vereffening. Advocaatkosten. Schending informatieplicht van executeur over legitieme. Dwangsom.
De rechter oordeelt als volgt.
De rechtbank stelt voorop dat de wet bij het berekenen van de legitimaire massa onderscheid maakt tussen de kosten van vereffening van de nalatenschap en de kosten van executele.
Anders dan gedaagde betoogt, behoren tot de schulden die meetellen bij de berekening van de waarde van de goederen van de nalatenschap wel de notariskosten, maar niet de advocaatkosten.
Dat gedaagde zoals hij stelt, door de opstelling van eiseres en door procedures, hoge kosten heeft gemaakt maakt dit oordeel niet anders.
Zoals hierna onder zal worden besproken, heeft gedaagde het gebod om bepaalde gegevens over te leggen niet geheel nageleefd.
De advocaatkosten moeten daarom voor zijn rekening blijven.
Eiseres heeft als legitimaris recht en belang om te weten wat de omvang van de nalatenschap is.
Ingevolge artikel 4:78 BW dient gedaagde als executeur en als erfgenaam alle bescheiden ter inzage te geven en afschriften te verstrekken van alle relevante stukken.
De voorzieningenrechter van deze rechtbank heeft bij vonnis van 12 februari 2020 gedaagde veroordeeld om een aantal in het dictum van dat vonnis vermelde gegevens aan eiseres te verstrekken op straffe van een dwangsom.
In hoger beroep heeft het Gerechtshof Den Haag bij arrest van 6 april 2021 geoordeeld dat gedaagde het gebod om bepaalde bankgegevens over te leggen (benodigd ter berekening van de legitieme portie) niet geheel heeft nageleefd.
Gedaagde heeft in reconventie gevorderd voor recht te verklaren dat hij geen dwangsommen heeft verbeurd, althans dat de dwangsommen worden opgeheven/gematigd en eiseres wordt veroordeeld om de reeds geïncasseerde dwangsommen en executiekosten aan hem te voldoen.
De rechtbank ziet voor zichzelf als bodemrechter echter geen taak weggelegd.
Het zou in strijd met de goede procesorde zijn om op basis van hetzelfde feitencomplex over de in kort geding en in hoger beroep behandelde geschillen te oordelen.
Daarnaast geldt dat de executierechter, indien zich na verbeurte van de dwangsom een nieuwe, geen overmacht opleverende omstandigheid heeft voorgedaan, kan toetsen of de titel waarbij de dwangsom is opgelegd nog doeltreffend en uitvoerbaar is.
Executierechter is de rechter die bij vonnis in kort geding van 10 juli 2020 het maximum van de te verbeuren dwangsommen heeft verlaagd tot € 100.000. Van die beslissing is gedaagde in appel gekomen.
Het hof (executierechter in appel) heeft het vonnis voor zover daarbij het maximum van de dwangsommen is verlaagd vernietigd en de vordering van gedaagde tot vermindering van de dwangsommen afgewezen en het vonnis van 10 juli 2020 voor het overige bekrachtigd.
De reeds verbeurde dwangsommen ad € 150.000,- blijven dus staan.
De vordering in reconventie zal daarom worden afgewezen.
Wilt u de gehele uitspraak bekijken? Klik dan hier.
Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, of over de schulden van de nalatenschap, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.
Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.