Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft onlangs uitspraak gedaan over de vraag of een koopovereenkomst tussen erflaatster en erfgenaam van een stuk grond door misbruik van omstandigheden tot stand was gekomen.
In de kern gaat deze zaak over de vraag welk stuk grond erflaatster, bij leven aan geïntimeerden heeft verkocht.
Appellanten doen een beroep op vernietiging van de koopovereenkomst en de leveringsakte wegens misbruik van omstandigheden.
Erfrecht. Koopovereenkomst onroerend goed. Misbruik van omstandigheden? Vernietiging van de koopovereenkomst en van de leveringsakte? Verwarring erflaatster door medicijngebruik? Stelplicht en bewijslast.
De rechter oordeelt als volgt.
Bij de beoordeling van het beroep op misbruik van omstandigheden stelt het hof het volgende voorop.
Artikel 3:44 BW bepaalt, voor zover in hoger beroep relevant, het volgende.
Een rechtshandeling is vernietigbaar, wanneer zij door misbruik van omstandigheden is tot stand gekomen.
Misbruik van omstandigheden is aanwezig, wanneer iemand die weet of moet begrijpen dat een ander door bijzondere omstandigheden, zoals noodtoestand, afhankelijkheid, lichtzinnigheid, abnormale geestestoestand of onervarenheid, bewogen wordt tot het verrichten van een rechtshandeling, het tot stand komen van die rechtshandeling bevordert, ofschoon hetgeen hij weet of moet begrijpen hem daarvan zou behoren te weerhouden.
De partij die de vernietiging inroept, in dit geval appellanten, draagt volgens de hoofdregel van artikel 150 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) de stelplicht en de bewijslast met betrekking tot de elementen van misbruik van omstandigheden die zijn omschreven in artikel 3:44 lid 4 BW, waaronder dus de aanwezigheid van bijzondere omstandigheden.
Het door appellanten gestelde medicijngebruik van erflaatster ten tijde van de koop, wat erflaatster volgens appellanten onzeker en verward zou hebben gemaakt en wat haar gemoedstoestand zou hebben doen wisselen, is door geïntimeerden betwist en daartegenover door appellanten niet nader onderbouwd.
A heeft deze gestelde gevolgen van het beweerdelijke medicijngebruik van erflaatster in zijn verklaring van 28 februari 2022 slechts aannemelijk geacht.
Zijn verklaring vormt daarvoor dus een onvoldoende onderbouwing.
Het beroep van appellanten op wilsonbekwaamheid van erflaatster als gevolg van een geestelijke stoornis ten tijde van de koop en de levering van de grond is hiervoor al verworpen.
Meer of andere omstandigheden waaruit zou moeten volgen dat de koopovereenkomst door misbruik van omstandigheden tot stand is gekomen zoals bedoeld in artikel 3:44 lid 4 BW, hebben appellanten niet, althans niet voldoende duidelijk en onderbouwd gesteld.
De kandidaat-notaris heeft tijdens het getuigenverhoor in eerste aanleg onder ede verklaard dat hem tijdens de bezoeken aan erflaatster geen omstandigheden zijn gebleken waaruit enig vermoeden van misbruik bleek.
Nu appellanten de aanwezigheid van bijzondere omstandigheden, tegenover de gemotiveerde betwisting door geïntimeerden, onvoldoende hebben onderbouwd, behoeven de overige elementen van het gestelde misbruik van omstandigheden (kenbaarheid en causaal verband) geen bespreking.
De slotsom van het voorgaande is dat appellanten, in het licht van de gemotiveerde betwisting door geïntimeerden, onvoldoende onderbouwd hebben gesteld voor vernietiging van de koopovereenkomst en de leveringsakte op grond van misbruik van omstandigheden (artikel 3:44 lid 4 BW).
Het bewijsaanbod van appellanten behoeft dan geen bespreking.
Wilt u de gehele uitspraak bekijken? Klik dan hier.
Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.
Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.