Het Gerechtshof Den Haag heeft onlangs uitspraak gedaan over de vraag of rekening en verantwoording door een executeur-afwikkelingsbewindvoerder diende te worden afgelegd over buitensporige hoge declaraties.
Voor de leesbaarheid van dit arrest geeft het hof in het kort de casus weer.
In 2016 is de erflater overleden.
Erflater heeft bij testament over zijn nalatenschap beschikt.
Op basis van het testament waren er 48 erfgenamen.
Erflater heeft de executeur tevens benoemd tot afwikkelingsbewindvoerder.
Tussen partijen – en met name tussen executeur en de geïntimeerden – is een geschil ontstaan met betrekking tot de rekening en verantwoording die de executeur diende af te leggen met betrekking tot de afwikkeling van de nalatenschap van erflater en de door de executeur in rekening gebrachte kosten.
De omvang van de nalatenschap was € 469.053,- en de kosten die de executeur in rekening heeft gebracht tot 17 maart 2017 € 88.790,26.
Nadien zijn de kosten nog aanzienlijk gestegen.
Erfrecht. Afwikkeling van een nalatenschap door executeur-afwikkelingsbewindvoerder. Afleggen rekening en verantwoording. Kosten. Buitensporige hoge declaraties. Toetsing.
De rechter oordeelt als volgt.
De kernvraag in het onderhavige appel is : zijn de ten laste van de nalatenschap gebrachte kosten redelijk, gelet op de omvang van de nalatenschap en de samenstelling daarvan en kunnen deze kosten de toets van doelmatigheid en rechtmatigheid doorstaan.
Door de executeur is in eerste aanleg in het geding gebracht een balans per sterfdatum.
Uit de balans volgt naar het oordeel van het hof dat van een relatief eenvoudige boedel van erflater sprake was.
Tot de nalatenschap behoorden onder meer: a) een woonhuis, b) liquide middelen, c) activa en passiva betrekking hebbende op de eenmanszaak van erflater, d) een beperkt aantal vorderingen, terwijl sprake was van e) een beperkt aantal schulden.
Uit de balans volgt dat de omvang van de nalatenschap bedroeg € 469.053,-.
Indien het salaris van de executeur was berekend op basis van het bepaalde in artikel 4:144 lid 2 Burgerlijk Wetboek dan was het salaris van de executeur geweest € 4.690,- zijnde 1% van het vermogen van erflater op het moment van zijn overlijden.
Het bedrag van € 469.053,- correspondeert ook met de aangifte erfbelasting.
Het feit dat er 48 erfgenamen zijn maakt de zaak niet complex(er), hooguit in de communicatie.
Ondanks de vele erfgenamen, zorgden de benoemingen door erflater in zijn testament van de executeur tevens tot afwikkelingsbewindvoerder er juist voor dat de executeur door aanvaarding van deze benoemingen – zoals ook volgt uit de op 10 februari 2016 notarieel verleden ‘Verklaring van executele en afwikkelingsbewind’– als executeur en afwikkelingsbewindvoerder zelfstandig bevoegd werd tot al hetgeen waartoe hij blijkens genoemde akte bevoegd is (zoals tot het verrichten van beschikkingshandelingen en het tot stand brengen van een verdeling).
Op basis van het testament van erflater mocht de executeur zijn werkzaamheden als executeur en als afwikkelingsbewindvoerder declareren conform zijn gebruikelijke uurtarief.
Ook mocht hij de door hem gemaakte onkosten ten laste brengen van de nalatenschap van erflater.
Ondanks deze bepaling in het testament van erflater mag van de executeur worden verwacht dat hij als een redelijk handelend executeur en afwikkelingsbewindvoerder handelt.
Van hem mag worden verwacht dat hij bij de uitvoering van zijn werkzaamheden en bij het maken van onkosten rekening houdt met de omvang van de nalatenschap.
Tot 2017 bedroegen de kosten al een totaalbedrag van € 94.382,88 en deze zijn nadien tot 1 maart 2022 opgelopen tot maar liefst € 186.646,24.
Door de wijze waarop de executeur zijn werkzaamheden verricht, verdampt het saldo van de nalatenschap van erflater.
Naar het oordeel van het hof heeft executeur gezien de omvang en samenstelling van de boedel excessief hoge kosten in rekening gebracht en gemaakt.
Van een redelijk handelend executeur en afwikkelingsbewindvoerder mag worden verlangd dat hij de erfgenamen tijdig informeert over de kosten die hij denkt te moeten maken.
Het achteraf de erfgenamen confronteren met een zeer aanzienlijke vordering voor zijn werkzaamheden en de door hem ingeschakelde derden, acht het hof in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid die de executeur jegens de erfgenamen in acht had dienen te nemen.
Het hof deelt volledig de visie van de rechtbank dat de executeur voor eigen gewin buitensporig hebben gedeclareerd en dat de kosten in een wanverhouding staan tot de relatief eenvoudige nalatenschap.
Wilt u de gehele uitspraak bekijken? Klik dan hier.
Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.
Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.
Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.