Van onze advocaat erfrecht. Op 22 januari 2016 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan over de vraag of de verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording bij overlijden van de executeur overgaat op zijn erfgenamen.
Het onderdeel betoogt dat naar het hier toepasselijke oude recht de verplichting van een executeur tot het afleggen van rekening en verantwoording over het beheer van een nalatenschap, bij het overlijden van de executeur overgaat op de erfgenamen van de executeur. Daarom moet volgens het onderdeel verweerster als executeur rekening en verantwoording afleggen over het door notaris gevoerde beheer over de nalatenschap.
Nu de notaris in 1997 is overleden, neemt het onderdeel terecht tot uitgangspunt dat met toepassing van het tot 1 januari 2003 geldende erfrecht moet worden beoordeeld of op verweerster de verplichting is komen te rusten tot het afleggen van rekening en verantwoording over het door de notaris gevoerde beheer van de nalatenschap. Is dit het geval, dan is die verplichting op de voet van artikel 69 Overgangswet NBW onder het sinds 1 januari 2003 geldende erfrecht op haar blijven rusten.
De verplichting van een executeur om rekening en verantwoording af te leggen naar oud en nieuw erfrecht
De verplichting van een executeur om rekening en verantwoording af te leggen over het door hem gevoerde beheer van een nalatenschap, heeft uitsluitend betrekking op het beheer van de nalatenschap van de erflater door wie hij als executeur is benoemd. Daarom faalt het onderdeel voor zover het ertoe strekt te betogen dat verweerster verplicht is tot het afleggen van rekening en verantwoording op de grond dat zij executeur is in de nalatenschap van de notaris die bij leven executeur was in de nalatenschap.
Voor zover het onderdeel betoogt dat verweerster als erfgenaam van de notaris verplicht is tot het afleggen van rekening en verantwoording over het door hem gevoerde beheer van de nalatenschap, wordt als volgt overwogen.
Artikel 1061 BW (oud) verplichtte de executeur om bij het eindigen van zijn beheer aan de belanghebbenden rekening en verantwoording af te leggen, evenals thans artikel 4:151 BW de executeur wiens bevoegdheid tot beheer van de nalatenschap is geëindigd, verplicht rekening en verantwoording af te leggen. Weliswaar eindigt de taak van de executeur door zijn dood, welke regel voortvloeide uit artikel 1062 BW (oud) en thans is neergelegd in artikel 4:149 lid 1, aanhef en onder c, BW, maar indien de executeur zijn werkzaamheden nog niet heeft voltooid op het tijdstip van zijn overlijden, ontstaat geen verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording.
Geen rechtsregel brengt mee dat een dergelijke verplichting op de erfgenamen van de executeur komt te rusten. Artikel 1062 BW (oud) bepaalde: “De macht van den uitvoerder eens uitersten wil gaat niet tot zijne erfgenamen over”. Doordat de rechten en verplichtingen van de executeur zijn verbonden aan zijn hoedanigheid en die hoedanigheid niet overgaat op zijn erfgenamen, gaan evenmin die rechten en verplichtingen, waaronder de verplichting om rekening en verantwoording af te leggen, bij het overlijden van de executeur over op zijn erfgenamen. Wel bepaalt het huidige artikel 4:149 lid 4 BW dat de erfgenamen van de overleden executeur, indien zij kennis dragen van de executele, verplicht zijn het overlijden van de executeur mede te delen aan de erfgenamen van degene die hem als executeur heeft benoemd.
Indien U vragen heeft over de executeur in het erfrecht of over een nalatenschap in het erfrecht belt u dan onze advocaat erfrecht op 020-3980150 of stelt u hier een vraag aan onze advocaat erfrecht.